09 mei Met vertrouwen je grenzen aangeven tijdens je IVF/ ICSI traject? 4 manieren hoe te beginnen.

Wij vrouwen hebben hier denk ik vaak mee te maken. Vaker zelfs dan mannen. We zijn toch anders opgevoed en hebben als kind al geleerd om iemand te helpen, je aan te passen en anderen te verzorgen. Het is iets wat zo diep van binnen vastgeroest zit dat we soms niet eens doorhebben dat we daardoor ertegenaan lopen. Ik heb het dus over onze grenzen aangeven binnen een vruchtbaarheidsbehandeling zoals IVF, ICSI of IUI.

Ik wil me in dit blog dan ook richten op grenzen tov vrienden en familie. Omdat dat de eerste kring is waarin je waarschijnlijk open en eerlijk  gaat zijn over je vruchtbaarheidsbehandeling. Laatst kreeg ik de vraag: Je bent zo open over je diagnose, de eiceldonatie en je vruchtbaarheidsbehandeling. Krijg je nooit rare vragen van mensen? En hoe geef jij dan je grenzen aan? Ik reageer ook nu weer ongemakkelijk, want ook ik heb tot de dag van vandaag nog steeds moeite met mijn grenzen aangeven en deze ook te bewaken. Ik vind het namelijk heel erg lastig om nee te zeggen. Ten eerste vind ik heel veel dingen leuk en ten tweede neem ik vaak in mijn overweging het gevoel van de ander mee. Hoe kan ik dit uitleggen? Als ik weet dat een vriendin niet lekker in haar vel zit en ze om mij hulp vraagt dan denk ik: oké ze heeft me nu echt hard nodig, dus dan gooi ik mijn hele agenda om om haar te helpen. Om achteraf te merken dat het eigenlijk iets te veel was voor me of dat het ten koste ging van mijn eigen prioriteiten. Je snapt wel dat dat niet heel erg handig is… 

Ondertussen heb ik dus gaandeweg ik open en eerlijk werd over mijn diagnose en de vruchtbaarheidsbehandeling,  wel geleerd hoe ik heel goed mijn grenzen kan aangeven in alles wat daarmee te maken heeft. Prive is dat nog steeds wel eens een uitdaging;). Opeens kreeg ik een ingeving en dacht ik oké maar dit traject kan loei zwaar en uitputtend zijn dus het allerbelangrijkste is dat ik me goed voel. Dat ik goed voor mezelf zorg. Dus ik ging op onderzoek uit en wilde weten hoe ik mezelf kan beschermen en hoe ik mijn energie voor de volle 100 procent kan richten op mijn behandeling ipv me druk maken om wat andere mensen wel of niet tegen me zeggen. Ik neem jou nu mee in de stappen die ik heb gezet. Allereerst ging ik bij mezelf op zoek naar de overtuiging(en) die ik heb wat betreft grenzen stellen. Dat is de eerste stap die je kunt nemen. Vraag jezelf bijvoorbeeld af wat versta ik onder grenzen stellen? Hoe ziet dat er voor mij uit? Hoe heb ik vroeger de volwassen mensen om mij heen grenzen zien stellen?

Als ik bijvoorbeeld naar mezelf kijk dan: 

• dacht ik altijd dat grenzen stellen altijd conflicten of confrontaties veroorzaakten. Dat je pas je grenzen ging stellen als het je echt tot hier zat bijvoorbeeld.
• had ik ook de overtuiging dat het in bijvoorbeeld echte vriendschap of bij familie niet nodig was om grenzen te stellen, want ja, die kennen je toch? 
• had ik in sommige situaties het gevoel dat ik geen grenzen kon stellen omdat er nu eenmaal van je verwacht werd dat je erbij was. Bijvoorbeeld op feestdagen met familie of de babyshower van een van je beste vriendinnen, terwijl je midden in een fertiliteitsbehandeling zit en eigenlijk liever niet geconfronteerd wordt met een hele dag baby’s. Maar goed al je vriendinnen gaan en ergens denk je dat je ook wordt verwacht. 

Deze overtuigingen maken het lastig om je grenzen te bewaken. Terwijl een ander het juist heel erg fijn vindt als je hier open over bent want iemand kan er dan rekening mee houden of ze weten juist wat ze aan je hebben. En even over die verwachtingen.  Verwachtingen creëer je dus zelf omdat je bijvoorbeeld altijd iets op een bepaalde manier doet. Als een ander dat dan niet zo doet dan komt dat niet overeen met je verwachting en moet je je verwachting bijstellen. Voordat je deze verwachting bijstelt kun je teleurgesteld raken of misschien zelfs boos. Dus het allerbeste is ook om even af te stemmen wat de verwachtingen zijn. Dit doe je door te checken bij jezelf en bij de ander. En dat checken bij de ander kan natuurlijk super spannend zijn. Maar uit ervaring weet ik dat als je dit doet er een last van je schouders afvalt wat enorm bevrijdend is. Ik ga je nu meenemen in de 4 manieren die ik heb gebruikt om beter mijn grenzen aan te geven. Allereerst wilde ik bewust worden van de momenten waarin ik mijn grenzen niet goed kon aangeven of dat iemand over mijn grens ging en ik daar uiteindelijk niks mee deed want super conflict vermijdend ☺ 

• Ga bij jezelf na waar en wanneer mensen over je grenzen zijn gegaan en hoe je je daarbij voelde. Bij mij was dat bijvoorbeeld als iemand een opmerking maakte over het feit dat ik nog geen kinderen had en mijn zusje wel. Ik lachte dat meestal weg of maakte een gevatte opmerking om vervolgens thuis heel verdrietig daarover te zijn. Mezelf zielig vinden en me afvragen waarom mensen nou dit soort opmerkingen maken terwijl ze helemaal niet weten wat er speelt. Voor jou kan het bijvoorbeeld zijn dat je eigenlijk niet naar een babyshower wilde gaan en tegen degene die het organiseert zegt dat je de laatste tijd niet zo lekker in je vel zit en dus niet komt, maar je te horen krijgt dat je best even langs kan komen en dat de babyshower maar een moment is en het nu even niet om jou draait maar om degene die zwanger is. 

• Blijf dicht bij jezelf. Elk mens heeft andere grenzen, dus de grenzen van een ander hoeven niet per se jouw grenzen te zijn. Het heeft dus geen zin om jezelf te vergelijken met anderen of aan anderen te vragen hoe zij met de situatie om zouden gaan. Het gaat erom hoe jij je voelt en wat voor jou belangrijk is. Ik kan me dus heel goed voorstellen dat zo’n opmerking je een schuldgevoel geeft. Je trekt je eigen grens in twijfel en denkt: ja misschien heeft ze wel gelijk, wat zeur ik nou en moet ik even mijn tanden op elkaar zetten en take one for the team? Dicht bij jezelf blijven doe je dus door jezelf de vraag te stellen: wat wil ik? Wat voel ik hierbij ? Het antwoord dat daar uitkomt own je! 

• Respecteer je eigen grenzen. Want als jij je eigen grenzen niet respecteert, gaat een ander dat zeker niet doen. Het is dus ook belangrijk om bij jezelf na te gaan of je ook zegt wat je denkt en of je eerlijk bent daarin. Dit is zo herkenbaar: soms denk je het een, maar zeg je het ander. En daar heb je verschillende redenen voor: je wil de ander geen pijn doen of je wil gewoon iets persoonlijks niet vertellen. Maar dat betekent ook dat iemand reageert op wat je zegt en niet op wat je daadwerkelijk denkt/ daadwerkelijk waarheid is. Dus is het veel beter om te zeggen: ‘Bedankt voor de uitnodiging. Op dit moment zitten wij in een vruchtbaarheidsbehandeling en dat valt me erg zwaar. Ik bouw nu al spanning op als ik eraan denk dat ik op een babyshower moet zitten. Hopelijk begrijp je dit. Ik doe wel graag mee aan het cadeau en als ik een foto moet aanleveren of iets ook. Mocht ik me last minute goed genoeg voelen dan zal ik zeker aansluiten’. 

• Oefen wat je wil gaan zeggen. Bedenk een aantal zinnen die je standaard kunt gebruiken. En ik snap dat je nu misschien denkt: hé, maar dat is toch nep? Nee, het is juist heel erg krachtig als je van te voren oefent met zinnetjes. Gewoon thuis voor de spiegel. Je bent dan al bekend met wat je wil zeggen dus het gaat het je niet alleen makkelijker af maar je bent ook weerbaarder voor bijvoorbeeld tegenreacties. Voor mij hielp dat enorm om op een aardige manier bepaalde opmerkingen tegen te gaan. Omdat ik die zinnetjes al bedacht had reageerde ik niet vanuit mijn emoties. Als iemand dan zei: nou wanneer ben jij aan de beurt? Dan nam ik een diepe adem en zei ik met een vriendelijk gezicht: Dat vraag ik me soms ook wel eens af. Wij worden namelijk niet vanzelf zwanger en ondergaan nu een vruchtbaarheidsbehandeling. Dat ongemakkelijke gevoel dat ik normaal kreeg zag ik dan zo bij de ander opkomen. Vaak kwamen er dan verontschuldigingen waarop ik dan zei dat dat niet hoefde want degene kon het niet weten. Wat er dan gebeurt is dat iemand of meteen afdruipt want awkward of iemand bestookt je met vragen. En omdat ik dan van te voren al had geoefend met wat ik kon zeggen kon ik zo weer mijn grens aangeven. Bijvoorbeeld: ik vind het nu niet echt het moment om over te praten. Het is nogal veel en ik ben hier juist om even mijn gedachten te verzetten.

• Zeg ja tegen jezelf! Dit gaat nu eenmaal spannend zijn in het begin. Ik kan me nog goed herinneren dat toen ik voor het eerst mijn ingestudeerde zinnetjes ging gebruiken het zweet op mijn rug stond. Al mijn overtuigingen kwamen omhoog en ik dacht: nu gaat het helemaal mis. Maar ik kreeg de meest menselijke reactie ever. Dus dat gaf me zelfvertrouwen en een bevrijdend gevoel. Dat ik trots was op mezelf dat ik de regie terug pakte en me niet uit het veld liet slaan door een opmerking van iemand anders. Door mijn grenzen te uiten was ik me ervan bewust dat ik ja zei tegen mezelf.

Liefs,

Daphne